Krakowskie Archiwum 1878–1952. Od Krajowego do Państwowego - MIEJSCA

W okresie staropolskim przez wiele wieków akta sądowe były przechowywane w pomieszczeniach zamkowych na Wawelu. Później, w XIX wieku, zostały przeniesione do budynków sądowych przy ul. Grodzkiej 52, by w lutym 1949 roku znów powrócić na wawelskie wzgórze.

Krajowe Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich od początku swojej działalności w 1878 roku wraz z zasobem przejęło również pomieszczenia sądowe, mieszczące się w byłym kolegium jezuickim przy ul. Grodzkiej 52.

Podczas okupacji niemieckiej dokumentacja przechowywana była nie tylko w magazynach przy ul. Grodzkiej 52 (ul. św. Gertrudy 8a), ale również tymczasowo przy ul. Grodzkiej 53, ul. św. Anny 6 i 8 oraz w klasztorach na Bielanach i w Tyńcu.

Ilość miejsca była ograniczona i zawsze niewystarczająca, dlatego dyrektorzy Archiwum od ponad stu lat podejmowali starania mające na celu uzyskanie budynku zapewniającego odpowiednie warunki do jak najlepszego funkcjonowania instytucji.

Memoriał Stanisława Smolki w sprawie warunków lokalowych Krajowego Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich, 1908

Z memoriału:

…rozpaczliwe warunki…
… przyrost cennych depozytów, które wyczerpały resztę miejsca na pomieszczenie archiwaliów, w literalnym tego słowa znaczeniu, jak i wskutek zwiększenia frekwencji pracowników, zajętych naukowemi badaniami w Archiwum …