CMENTARZ RAKOWICKI. Mieszkańcy dawnego Krakowa – historie odnalezione w archiwaliach - Ambroży Grabowski (1782-1868)

CMENTARZ RAKOWICKI

Ambroży Grabowski zmarł w poniedziałek 3 sierpnia 1868 r. w swojej kamienicy przy ul. Karmelickiej 15 (wówczas nr 59).

Akt zgonu Ambrożego Grabowskiego w księdze zmarłych parafii św. Szczepana (ANK, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej św. Szczepana w Krakowie, sygn. 39/331/200, nr 174).

Akt zgonu Ambrożego Grabowskiego w księdze zmarłych parafii św. Szczepana (ANK, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej św. Szczepana w Krakowie, sygn. 39/331/200, nr 174).

Akt zgonu Ambrożego Grabowskiego w księdze zgonów prowadzonej przez Urząd Zdrowia (ANK, Urząd Zdrowia w Krakowie, sygn. 29/83/18, nr 869).

Akt zgonu Ambrożego Grabowskiego w księdze zgonów prowadzonej przez Urząd Zdrowia (ANK, Urząd Zdrowia w Krakowie, sygn. 29/83/18, nr 869).

W „Czasie” z 5 sierpnia 1868 r. (nr 178) w „Kronice miejscowej i zagranicznej” ukazała się informacja o śmierci Grabowskiego „Imię jego znane w całej Polsce ze zwykłym dodatkiem Nestora pisarzy polskich, i żywot jego wiadomy z różnych opisów, encyklopedii, dziejów literatury … Warszawa uczciła go zeszłego roku owacją, Kraków, którego on był historiografem i topografem, uczci go pewnie pomnikiem”.

Nabożeństwo żałobne odprawiono w środę 5 sierpnia w kościele przy klasztorze Karmelitów na Piasku, a 7 sierpnia „Czas” (nr 180) relacjonował „odbył się pogrzeb ś.p. Ambrożego Grabowskiego. Liczna rodzina złożona z dzieci, wnuków i prawnuków tak w miejscu, jak i z dalszych stron przybyła towarzyszyła zwłokom, poprzedzonym duchowieństwem świeckiem i zakonnem, a za nią cała, rzec można, oświeceńsza część mieszkańców. Mimo ulewnego deszczu, orszak pogrzebowy liczył kilka tysięcy osób”.

Ambroży Grabowski został pochowany na Cmentarzu Rakowickim „na pasie od południa na prost kwatery B obok Gralewskich grobu” jak zapisano w księdze cmentarnej (pas 20, rząd płd). Autorem epitafium jest poeta Władysław Ludwik Anczyc. Nie wiemy, gdzie została pochowana pierwsza żona Grabowskiego zmarła w 1832 r., pomnik na Cmentarzu Rakowickim zawiera tablicę poświęconą drugiej żonie, zmarłej w 1854 r. (w testamencie Grabowski zaznaczył, że ma zostać pochowany „tuż przy grobach ukochanych moich żony i córki”). W tym grobie pochowany został także Marian Burzyński (1.09.1877-26.01.1879), napis jest zatarty, wiemy jednak, że był prawnukiem Grabowskiego, synem Emilii Kopff i Piotra Burzyńskiego.

Grobowiec Grabowskich na Cmentarzu Rakowickim (fot. Marta Pochaba

Grobowiec Grabowskich na Cmentarzu Rakowickim (fot. Marta Pochaba).

D.O.M.
Tu spoczywa
Ambroży
GRABOWSKI
urodzony r. 1782 zmarły 3 sierpnia 1868
który najpierwszy opisał Kraków
i drukiem wiele dzieł wydał

Spoczywaj w Bogu, starcze
niech śpią twoje szczątki
W ziemi, z której wystrzela
wieżycami Kraków
Tyś sędziwego miasta
odgrzebał pamiątki
Jak je cenić i wielbić
tyś uczył rodaków.
Dzieje, wspomnienia miasta
Tyś skreślił w tej księdze
Każda karta goreje
miłością dla grodu
Za wieść o jego losach
pamiątkach, potędze
Niechaj twym prochom pamięć
zapłaci narodu.

Ku pamiątce tu spoczywającej
Józefy z Służewskich
GRABOWSKIEJ
dnia 1 sierpnia 1854 r. zmarłej
Próżno za tobą płaczę
ukochana żono
Z nędzy świata na Boskie
przeniosłaś się łono
Tam cię serce me śledzi
tam nadzieją wita
że ci dana za cnoty
nagroda sowita
A.Gr.